Yunanistan’la yapılan doğalgaz anlaşmasında Türkiye
aleyhine olan unsurlar değişiyor. Pazarlık maddesine göre müzakereye
oturulacak. Yunanistan’a sadece 2007’de 149 dolara ve 750 değil 250
milyon m3 gaz verilecek
VATAN’IN gündeme getirdiği, 3 yıl önce Yunanistan’la imzalanan doğalgaz
satış anlaşmasında Türkiye aleyhine olan unsurlar değişiyor. Enerji
Bakanı Hilmi Güler, normal şartlarda Yunanistan’a 30 Kasım’da başlaması
gereken doğalgaz satışının Temmuz’da başlamasına karar verildiğini,
böylece 2007 yılında Yunanistan’a daha az miktarda doğalgaz verileceğini
söyledi. Ayrıca önümüzdeki yıllarda satılacak doğalgazla ilgili,
anlaşma metninde yeralan “negotiation” (pazarlık) maddesine dayanarak
yeni bir fiyat pazarlığının başlayacağı sinyalini verdi. Türkiye’nin,
Yunanistan’a 2007 yılı için en fazla 250 milyon m3 gaz vereceğini
belirten Güler, bunun daha da az bir miktarda gerçekleşebileceğini
söyledi. Anlaşmanın, Yunanistan’a verilecek Azeri gazında sıkıntı
yaşanması olasılıklarına karşı Türkiye’nin elini kolaylaştıran bazı
hükümleri olduğunu hatırlatan Bakan Güler, şöyle konuştu:
“Böyle bir durumda Rus gazı fiyatının üzerine 20 dolar konularak
satılması gündeme gelebilir mi?” sorusuna, “Bu ve buna benzer herşey
mümkün. Kendi gazımızı veririz, o zaman da ona göre fiyattan veririz.
Anlaşmadaki pazarlık maddesine dayanarak, müzakereye oturulacak.
Ayrıca, söz edilen fiyat sadece 2007 yılı için geçerli olacak. Üstelik
bu yıl gaz verilmesinin Temmuz’da başlanacağı için sadece 250 milyon
m3 gaz verilebilecek. Daha da az miktarda verilebilir.”
Bu anlaşmanın Türkiye için kritik öneme sahip olduğunu da anlatan
Güler, “Yapılan her anlaşma, atılan her imza dönemine göre değerlendirilmeli.
O dönemde ne sağladığına bakılmalı. Türkiye bu anlaşmayla uluslararası
uzun vadeli hedeflerini garanti altına aldı” dedi.
Öte yandan, Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ yetkililerinden alınan bilgiye
göre, Yunanistan’la yapılan anlaşmada, satıcının bir yıl sonra fiyat
revizyonu isteme hakkı bulunuyor. İki yıl boyunca Azeri gazında sıkıntı
yaşanması durumunda BOTAŞ, Yunanistan’a satacağı doğalgazı, Rus gaz
fiyatı üzerinden yapılacak hesapla belirlenecek fiyata satacak. Bu
hesapta Türkiye’nin paçal fiyatını yükselten Rus gaz fiyatı kritik
önemde olacak. Bu fiyatın üzerine 20 dolar konulacak. Böylece Türkiye
doğalgazı kendi kullandığı doğalgaz fiyatından daha yükseğe satmış
olacak.
Anlaşmaya göre, Türkiye sattığı gazın fiyatını 29 dolardan
fazla artıramayacak
Türkiye’nin doğu-batı arasında enerji koridoru olması hevesiyle 2004
yılı başında yapılan anlaşmayı VATAN açıklamış, Türkiye’nin, 15 yıl
boyunca Azerbaycan’dan alacağı gazı Yunanistan’a satarken fiyata
en fazla 29 dolar ekleyebileceğini gözler önüne sermişti. Anlaşmaya
göre, 2007’de Azerbaycan’dan her bin m3’ü 120 dolardan doğalgaz alacak
olan Türkiye, Yunanistan’a en fazla 149 dolardan doğalgaz satacak.
Ancak şu anda 100 doların altında olan petrol fiyatları bin doları
aşsa bile, Türkiye Yunanistan’a satacağı gazın fiyatına 29 dolardan
fazla ekleme yapamayacak. Azerbaycan’dan 2007 yılında 750 milyon
m3 gaza alacağı artık belli olan Türkiye, böylece Yunanistan’a bu
gazın tamamını ucuza verecekti. VATAN19.12.2006