Türk
araştırmacılar, Edison'un icat ettiği ampule alternatif nanoteknoloji
ürünü ışık kaynağı üretti.
Bilkent Üniversitesinden araştırmacılar, geliştirdikleri
''ayarlanabilir beyaz ışık'' teknolojisiyle Edison'un ürettiği
ampulleri yüzyıl sonra değişime uğrattı.
Edison'un ürettiği ampuller ısıyı ışığa dönüştürürken, nanotekonoloji
ile
üretilen nanokristalli ledler ise elektrik enerjisini direkt
ışığa çeviriyor. LED
(Light Emitting Diode, Işık yayan Diyot) tabanlı ışık kaynaklarının
ömrü 23 yıl sürecek ve otomobillerin aydınlatma sistemlerinde
köklü değişiklere gidilecek.
Yüzde 90 oranında enerji tasarrufu sağlayan LED bazlı ışık
kaynaklarının
küresel ısınma sorununa alternatif çözüm getireceği belirtiliyor.
Bilkent Üniversitesi Fizik Bölümü ve Elektrik Elektronik
Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Hilmi
Volkan Demir ile öğrencileri Sedat Nizamoğlu, Tuncay Özel
ve Emre Sarı'nın bu çalışmaları, dünyanın en prestijli dergileri
arasında bulunan "NANOTECHNOLOGY" dergisinin 14 Şubat 2007
baskısında da kapak konusu oldu.
Hilmi Volkan Demir
DÜNYADA BİR İLK
Demir, başkanlığını yaptığı araştırma grubunun, nanokristal
kullanarak beyaz ışık üretimini dünyada ilk kez ayarlanabilir
renk özellikleri ile başardıklarını kaydetti.
Demir, beyaz LED ışık kaynaklarının, geleceğin aydınlatma
sistemlerinde
geniş kullanım alanı bulacağını belirterek, çalışmalarındaki
tasarım, modelleme, fabrikasyon, deneysel karakterizasyon
ve kurumsal analizlerin tamamının Bilkent Üniversitesi Nanoteknoloji
Araştırma Merkezinde ve İleri Araştırma Laboratuvarında gerçekleştirildiğini
kaydetti.
LED'lerin günümüzde ampulsüz trafik ışıkları, kamera, mikroskop
ışık
kaynakları gibi kullanım alanları olduğunu ifade eden Demir,
şunları belirtti:
'"LED'ler, evlerimizde kullandığımız ampuller ve florasan
lambalarının
yerine geçecek. Edison'un ürettiği ampuller ısıyı ışığa dönüştürürken,
nanotekonoloji ile üretilen LED'ler ise elektrik enerjisini
direkt ışığa
çeviriyor. Keşif, geleceğin iç mekan ve otomotiv aydınlatma
fonksiyonlarını tamamen değiştirecek nitelikler taşıyor.
Önümüzdeki 5 yılda arabaların dış aydınlatma işlevlerinin
tamamının yeni üretilen 'beyaz LED'lerle gerçekleşeceği öngörülüyor.
Kısaca Edison'un ampulleri ile aynı prensiple çalışan günümüz
ampulleri, ilk üretildiklerinden yüzyıl sonra yerini nanoteknoji
ile üretilen 'beyaz LED' ışık kaynakları sayesinde değişime
uğrattı."
ORTALAMA İNSAN ÖMRÜNDE 4 IŞIK KAYNAĞI
Yeni teknoloji ürünü ışık kaynaklarının çok uzun yıllar dayanabildiğini
ve
elektrik enerjisini bire on oranında az kullandığını belirten
Demir, şöyle devam etti:
"Ampullerin dayanaksızlığını evimizde ne sıklıkta ampul
değiştirdiğimizi
düşünerek kolayca anlayabiliriz. Bir LED'i günde 12 saatten
23 yıl süreyle
kullanabilmemiz mümkündür, bu da ortalama yaşamda sadece
4 defa ışık kaynağını yenilemek anlamına geliyor. Elektrik
enerjisi tüketimi konusunda
söylenebilecekler ise çok daha etkileyicidir. Bilim çevreleri,
bir binanın
stratejik noktalarına LED!ler konularak aydınlatma yapıldığı
zaman günümüzde kullanılan sistemlere göre elektrik tüketiminde
yüzde 90'lık enerji tasarrufu sağlanacağını öngörüyorlar.
LED'lerle tüm dünya elektrik harcamasının yüzde 50 miktarında
azaltması öngörülüyor. Dünyada üretilen tüm elektriğin yüzde
20'si aydınlatmada kullanılıyor. Küresel ısınmanın nedenleri
arasında yer alan enerji üretimi böylece aza indirilmiş olacak.
Böylece bu tür ışık kaynaklarının enerji tasarrufu ile küresel
ısınma sorununa alternatif çözüm olacağı düşünülüyor. Tüm
bu nedenlerden dolayı nanokristal katkılı beyaz ışık kaynakları
hem bilim
dünyasında hem de endüstride büyük ilgi çekti."
Beyaz ışık için ampul ve florasan gibi ışık kaynaklarının
günümüzde yaygın
olarak kullanıldığını anlatan Demir, bu tür ışık kaynaklarının
şu anki kullanım sorununun verimliliklerinin düşük olmasından
ve raf ömründen kaynaklandığını vurguladı.
Çalışmanın tasarımı, modellemesi, fabrikasyonu, deneysel
karakterizasyonu ve kuramsal analizi de dahil olmak üzere
tüm basamaklarının Bilkent Üniversitesi'nde gerçekleştirildiğini
anlatan Demir, öğrencileri Sedat Nizamoğlu, Tuncay Özel,
Emre Sarı'nın da yer aldığı grubunun ortaya çıkardığı LED'lerle
ilgili çalışmalarının, dünyanın en prestijli dergileri arasındaki
"NANOTECHNOLOGY" dergisinin 14 Şubat 2007 baskısında
da kapak konusu olduğunu söyledi.
Dünyanın "öldürücü uygulama" denilen aydınlatma
sistemlerine çok önem
verdiğini anlatan Demir, "Gelecekteki tüm aydınlatmalar
bu tür LED bazlı olacak ve onların önemli bir kısmı da nanokristalli
olacak" dedi.
|
