17.07.2008
Türkiye'de benzinin aşığı değerlenmesinin nedeni petrol fiyatlarına bağlanıyor.
Fakat petrolün %100'lük artışına karşın benzin fiyatlarının %25 artması gerekiyor.

Uzmanların yaptığı açıklamalara göre benzin ve petrol fiyatları birbiriyle tam orantılı şekilde artmıyor. Petrolün fiyatını ikiye katladığı bir ortamda üretim aşamalarındaki süreçler içinde petrolün ancak dörtte bir oranında artması gerekiyor.
Türkiye'deki petrol ve benzin fiyatlarının birbirine yakın korelasyon göstermesi gerekirken fiyat değişimler bunu yalanlıyor. Türkiye'de 2002 yılından bu yana petrol fiyatlarında 6 kata yakın bir fark görülüyor olsa da bazı nedenlerden ötürü satın alma maliyetleri bu şekilde gerçekleşmiyor.
Resmi rakamlara göre 2002 yılında petrolün tonuna 172 dolar ödenirken 2008 verilerinde bu rakam 665$ görülüyor. Arada %287'lik artış gerçekleşiyor. Her %100'lük artışa %25 benzim zammı denk geldiğine göre %287'lik artışın benzinde %71 zamma neden olması gerekiyor.
TÜRKİYE'NİN BİR TON PETROLE ÖDEDİĞİ ÜCRET |
2002 |
172 $ |
|
2008 |
665$ |
FARK : % 287 |
Bütçeye en önemli vergi girdilerinden biri olan petrol vergileri fiyatın artışının gerçek nedeninin oluşturuyor. Türkiye, petrolü diğer dünya ülkelerinde olduğu gibi standart değerlerden almasına karşılık bugün dünyanın en pahalı benzin fiyatlarına sahip ülkesi konumunda bulunuyor. Yine ülkemizde petrolden alınan vergi miktarı bakımından dünya birinciliğini kimseye bırakmıyor.

Tabloda da görülebildiği gibi Türkiye benzine eklenen vergiler açısından AB birincisi.
Mevcut hesaplamalar gereğince benzinin bugünkü fiyatı şişirilmiş görülmektedir. Normal şartlar altında benzinde 2002 ve 2008 yılları arasında %71 zam yapılması gerekirken gerçekleşen fiyatlarda bu artışın %117 olduğu görülmektedir.
Temmuz 2008'de 3.60 YTL olan benzin bu hesaplamaya göre 2.82YTL'den satılması gerekiyordu.
|