Alternaturk Ana Sayfa
Norm Enerji Sistemleri
  GÜNEŞ ENERJİSİ   RÜZGAR ENERJİSİ   JEOTERMAL   DALGA ENERJİSİ   HİDROELEKTRİK  BİYOETANOL   ELEKTRİK  BOR  ÇOCUK
       
DÜNYA BOR REZERVLERİ
KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
KULLANIM ALANLARI
DÜNYA BOR REZERVLERİ
BOR ANA SAYFA

Aşağıdaki  TabloDA  görüldüğü  gibi;  1970'de  768.000  ton  B2O3   olan  üretimi, 1977'den itibaren  yılda  1,144  milyon  tona  (B2O3)   yükselmiştir.  Bu  durum,  büyük  ölçüde Türkiye'deki üretim  artışından  ileri  gelmektedir.  Ülkemizde  bor  üretimi  1970'de  122.000 ton   B2O3   den, 1996'da  494.000  ton  B2O3'e  ulaşmıştır.  Amerika'nın  bor  üretimi  ise  tersine,  nispeten  sabitkalarak  510-730.000  ton  B2O3   arasında  değişim  göstermiştir.  Dünyadaki  bor  üretim  artışı  en
önemli etkisi Türkiye bor üretim  artışından kaynaklanmıştır.

Yılı

Türkiye

B2O3

Amerika

B2O3

Diğerleri

B2O3

Dünya Toplam

B2O3

Dünya Toplam

Brüt

1970

1971

1972

1973

1974

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

122

229

248

255

291

242

220

301

346

281

320

333

306

260

331

259

349

374

473

447

476

460

402

410

433

435

494

475

475

510

515

551

602

562

547

572

667

706

725

710

671

551

578

605

577

571

625

578

562

608

626

554

574

550

728

581

604

619

136

140

171

174

199

200

170

176

212

209

220

208

205

201

212

218

234

300

336

355

301

290

364

335

391

423

451

430

417

768

884

970

1.031

1.052

989

962

1.144

1.264

1.215

1.250

1.212

1.062

1.039

1.148

1.054

1.154

1.299

1.387

1.364

1.385

1.376

1.320

1.319

1.374

1.586

1.526

1.509

1.511

1.452

1.733

1.905

2.025

2.228

1.993

1.958

3.422

3.813

3.670

3.400

3.709

3.420

3.385

3.668

3.655

3.661

4.020

4.270

4.231

4.066

4.043

3.867

3.660

3.951

4.301

4.496

4.311

4.205

 
Başlıca bor üreticisi ülkeler:

ARJANTİN:
Arjantin;   dünyada bor üretilen en önemli ülkelerdendir.   1998 yılında 123.000 ton  B2O3   içeren
350.000 t ham bor üretimi ile dünyada önemli bir yere sahiptir.Önemli bor rezervleri Jujuy, Salta
ve  Catamarca(Peru  yakınlarında)  bulunmaktadır.  Genellikle;  kolemanit,  üleksit,  tinkal  veya inyoit  türü  mineraller  bulunmaktadır.  Önemli  üreticiler  ise;  RTZ Corp'nin   bağlı  şirketi  Borax Arjantina SA,   Uluslararası SR Minerals Barbados şirketinin bağlı kuruluşu Sucersal Argantina
ve Ulex SA gibi.'dir.

BOLİVYA:
1998  yılı  üretimi  yaklaşık  5.000  tondur.  Yaklaşık  65  milyon  ton,  ortalama  %  55 B2O3   tenörlü borlar(özellikle tinkal ve üleksit) ile %65 tenörlü en az 8 milyon ton borik asit rezervi mevcuttur.

Boron Chemicals Processses firmasının, ki Boron Chemicals International Ltd ile Trans America Industries Ltd firmalarının ortak kuruluşu olup, 1992 yılında 30.000 ton ham bor cevheri üretimi yaptığı belirtilmektedir. Buradan üleksit,borik asit ve sodyum perborat üretmiştir. Ayrıca, Boron Chemicals International ile Teck Corp 1992 yılında yıllık 75.000 ton sentetik kolemanit üretmek için anlaşmışlardır. Fakat bu proje daha sonra iptal edilmiştir(Roskill, 1999).

1996  yılında  Boron  Chemicals  International  ile  Teck  Corp.  16.6  %  B2O3   içeren  yaklaşık  2 milyon  ton  rezerv  tespit  edilmiştir.  Yıllık  75.000  ton  üretim  tesisi  için  28  milyon  $  yatırım gerekmektedir.

Bolivya'  da  diğer  bor  üreticileri  ise  Compania  Minera  Tierra  Ltd,  Copla  Ltda  ve  Lithium Company  of  America'  dır.  Bu  firmalardan  Compania  Minera  Tierra  ltd  ve  Copla  Ltda  üleksit üretimi yapmaktadırlar. Compania Minera Tierra Ltd ürettiği üleksiti öğütülmüş konsantre olarak
%  42  B2O3  bazında  torbalı  satmaktadır.  Copla  ltda  ise  cüzi  miktarda  üleksit  üretimi  yaparak tamamını ihraç etmektedir.

ŞİLİ
Şili  bor  yatakları  Arjantin  ve  Bolivya  sınırında  oluşmuştur.  Esas  üretimi  üleksittir.  En  büyük
üretici  Quiborax  olup,  üleksit  ve  borik  asit  üretmektedir.  Minera  del  Boro,  Minera  Ascotan, Boroquimica  diğer  küçük  üreticilerdir.  Şili  1998  yılında  170.000   ton  cevher  üretmiştir.  1997 yılında,  16.014  ton  üleksit  ve  28.593  ton  borik asit  ihraç  etmiştir.  1996  yılında  ise  12.718  ton doğal bor ihraç ve 8.206 ton ise ithal etmiştir.

Minera del Boro ürettiği üleksit ve borik asiti Brezilya, Kolombiya ve ABD ve İsviçre'ye ihraç etmektedir.

Quiborax  ise  dünyada  bilinen  en  büyük  üleksit  yataklarına  sahiptir.  Tahmini  rezervler  toplamı
1.500  milyon  ton   B2O3   olarak  verilmektedir.  Firma  borik  asit,  sentetik  kolemanit  ve  satılıküleksit  üretimi  için  150.000  ton  üleksit  üretimi  gerçekleştirmektedir.  Yıkanmış  üleksit  esas
alınarak cam elyafı endüstrisi için üretim yapılmaktadır.Şirket, 24.000 ton kapasiteli sentetik kolemanit tesisini 1995 yılında kapatmıştır.Quiborax firması, Frank and Shulte/Almanya firmasının bir kolu olan Frank's Alloys and Mineral Corp.'  u  Asya,  Avustralya  ve  Yeni  Zelanda'  da  borik  asit  pazarlaması  için  ajan  tayin  etmiştir. Ayrıca Frank and Shulte, Quiborax firmasının üleksit ve sentetik kolemanit satışlarında da dünya ajanıdır.SQM   firması  ise borik asit  ve üleksit  üretmektedir.  Az  miktarda   üleksit   üreten   SdadBoroquimica ve borik asit üreten Occidental Chemical SAI  gibi birçok şirket vardır.

ÇİN
Çin  Mineral  Endüstrisi  (China'  s  Mineral  Industry)  verilen  rapora  göre  Çin'  in  yıllık  boraks
üretimi  10.000  ila  18.000  ton/yıl  borik  asit  ile  77.000  ila  110.000  ton/yıl  boraks  olarak belirtilmiştir.  Çin'  deki  rezervlerin  %  59'  unun  %  8.4   B2O3   muhtevalı  boro-manyezit  içerikli cevher olduğu ve bütün rezervlerin ise 860.000 ton B2O3 seviyesinde olduğu rapor edilmektedir.

Bu  rezervlere ilave lityum bor rezervleri  bulunmuştur. Net istatistikler olmamakla birlikte;  US Geological  Survey raporlarına  göre;  1994  yılında  188.000  ton  olan bor  üretimi  1998  yılında
140.000 ton'a düşmüştür.

Jilin, Lianoing, Quinghai ve Tibet bölgelerinde; boraks, borik asit , 12.000 ton kapasiteli ham bor, 300.000 ton kapasiteli  ham demir bor ile askerit ve tetrabor üretilmektedir.

PERU
Peru' da esas bor üretimi üleksit olarak yapılmaktadır. Toplam rezervin 9 milyon ton civarında olduğu  tahmin  edilmektedir.  Yıkanmış  öğütülmüş  cevherin  B2O3  içeriği%32  ile  %36
arasında değişmektedir.

Peru'  da,  1998  yılında;  Quimica  Oquendo  firması  tarafından  yıllık  30.000  ton  kapasiteli  ve yüksek kaliteli borik asit tesisi açılmıştır. Şirket ayrıca; 15.000 ton/yıl kapasiteli üleksit tesisine sahiptir.    Peru'  da  İtalyan  Colorobbia  Grup'  un  bir  kolu  olan  Inka  Bor  tarafından  da  önemli oranda bor üretimi gerçekleştirilmektedir.

RUSYA & KAZAKİSTAN
Uzun  yıllar,  eski  Sovyetler  Birliği'  nin  bor  kaynaklarının  büyük  bir  kısmının  Kazakistan'  da bulunduğu ve toplam üretiminin % 95' inin bu kaynaklardan karşılandığı rapor edilmiştir. 1974
yılında 319.000 ton olduğu tahmin edilen bor üretiminin   1996 yılında   1 milyon tonu geçmiş, ancak 1997-1998 yıllarında ise gerilediği tahmin edilmektedir. Kazakistan'ın ham bor üretiminin ise yıllık 40.000- 50.000 ton olduğu tahmin edilmektedir.

SIRBİSTAN
Sırbistan'da önemli bor rezervleri bulunduğu ifade edilmektedir. Baljevac'da %37  B2O3   tenörlü
140.000 ton görünür rezerv tespit edilmiştir. Piskanja'da ise % 36-40  B2O3  tenörlü 10-12 milyon
ton cevher tespit edilmiştir.

1996 yılında; Ibar 5.000 ton/yıl kapasiteli borik asit tesisi planlamıştır. Savaş nedeniyle borların aranması ve diğer yatırımlar tamamlanamamıştır.

İNGİLTERE
İngiltere'  de  yerleşik  RTZ  Corp.  PLC  firması  ABD  ve  Arjantin'  de  madencilik  operasyonları
yapan  dünyanın  en  büyük  bor  üreticisi  olan  RTZ  Borax'  ın  bir  koludur.  Firmanın  Fransa  ve İspanyada'  daki  borat  rafinerilerinde  ve  Hollanda'  da  bulunan  stoklama  ve  terminalleri  ile İngiltere'  deki  depolama  tesislerinde  ortaklığı  bulunmaktadır.  RTZ  Borax'  ın  bir  yan  kuruluşu olan  Borax  Consolidated  Ltd,  1980'  li  yıllarda  Belvedere'  deki  tesislerinde  borik  asit  üretimi gerçekleştirmiş  ancak  1990  yılında  kapatılmıştır.  Bu  tesisin  üretiminin  durdurulması  nedeniyle oluşan boşluk Borax Francais SA' nın Coudekerque/Fransa fabrikasından karşılanmaktadır.

A.B.D.
ABD dünyada bor üretiminin % 41' ini gerçekleştiren ve dünya görünür rezervlerinin % 24'üne
sahip  olarak  dünyanın  en  büyük  borat  üreticisidir.  ABD  Madencilik  Bürosu  (US  Bureau  of Mines)'  nun  1996  tahminlerine  göre  ABD  görünür  bor  rezervleri  40  milyon  ton   B2O3    ve muhtemel rezervler 210 milyon ton  B2O3  tür. Bütün ABD rezervleri Güney Kaliforniya' da olup, başlıca  cevherler  tinkal,  kernit  ve  tuzlu  sulardaki  boratlardır.  Bunlar  Boron,  Searles  Lake  ve Death Valley' de bulunmaktadır.

US Borax tarafından Boron' daki rezervler toplam 25.9 milyon ton  B2O3   olarak bildirilmektedir. Searles Lake' deki rezervler ise 40 milyon ton sodyum borat olarak verilmektedir. Death Valley'
de ise önem sırasına göre kolemanit, üleksit ve probertit rezervleri bulunmakta ve bu rezervlerin ortalama  %  18  ile  24  B2O3   bazlı  olmak  üzere  181.000  ton  ile  13.6  milyon  ton  arasında olabileceği tahmin edilmektedir.

DÜNYA BOR TÜKETİMLERİ

Bor  talebi,  diğer  endüstriyel  minerallerde  olduğu  gibi,  üretim  düzeyinin  bir  yansıması  olarak kabul edilmiştir.

Dünya  bor  cevherlerinin  ve  rafine  bor  bileşiklerinin  tüketimlerinin  artışı  ve  devamlılığı  bu ürünlerin  tüketiminin  en  fazla  olduğu  sanayileşmiş  ülkelerdeki;  Borların  imalatta  girdi  olarak kullanıldığı yeni tüketim alanlarının bulunmasına, Borların halen girdi olarak kullanıldığı mevcut nihai ürünlerin ve endüstrilerin tüketim taleplerine, gelişmiş ülkelerdeki(özellikle Batı Avrupa ve Kuzey Amerika) ekonomik duruma bağlı olarak değişmektedir.

Bazı  sanayi  dallarında  konsantre,  bazılarında  ise  rafine  bor  ürünleri  kullanılmaktadır.  Bazı durumlarda   ise  uygunluk   ve  fiyata  göre  rafine  ve  konsantre  bor  ürünleri  birbirlerinin  yerini alabilmektedir. Diğer bazı durumlarda  ise tüketici farklı rafine bor ürünleri  ile birbirinin yerini alabilmektedirler. Bazı bor ürünleri; diğer bor ürünlerinin ham maddesi olabilmektedir.

Aşağıda bazı ürünlerle ilgili  bilgi verilmektedir:

Kolemanit;   borik   asit   ve   boraks   üretiminde   kullanılırken,   birçok   uygulamada   ise   direk kullanılmaktadır.  Sodyumun  tercih  edilmediği  tekstil  kalite  cam  elyafı  gibi  cam  sanayiinde kolemanit  direk  kullanılabilmektedir.  (Kolemanit'ten  borik  asit,  boroksit  ve  sodyum  perborat üretilmektedir.)

Tinkal'den boraks dekahidrat, boraks pentahidrat ve susuz boraks üretilmektedir.

Üleksit ve probertit; gibi mineraller ise kaliteli cam elyafı ve ve borosilikat camlarında ve diğer
boratların üretilmesinde kullanılmaktadırlar.

Boraks  pentahidrat,  boraks  dekahidrat,  susuz  boraks,  borik  asit,  bor  oksit  ve  zenginleştirilmiş kolemanit      ile                    zenginleştirilmiş üleksit gibi Bulk Boraks ürünleri yüksek miktarda kullanılmaktadırlar. Özel    bor    bileşikleri;   perborat        gibi bileşikler deterjan sanayiinde kullanılmaktadır.

Dünya  toplam  borat  tüketimi  B2O3  içeriği  olarak  yaklaşık  1,5  milyon  ton  olarak  tahmin edilmektedir. Tüketim değeri, üretim gibi 1970'den bu yana ikiye katlanmış olup, bu değere sabit yıllık artışlarla değil, daha ziyade, çok sayıda aşırı talep dönemlerinin sonucu olarak ulaşılmıştır.

1980'lerin başında Dünyadaki ekonomik durgunluk nedeniyle düşen bor talebi, 1988-91 arasında yılda 1,3 milyon ton'a yükselmiş, bu tarihten sonra durgunluk tekrar borat talebini düşürdüyse de, büyük  pazarların  yeniden  ele  geçirilmesiyle  1994'den  itibaren  dünya  talebi  artarak  1997'de yaklaşık   1,5   milyon   ton'a   ulaşmıştır.   Bu   miktarın   bölgelere   göre   dağılımı   Tablo   2.3'de verilmektedir.


Nihai Kullanım Alanlarına Göre Dünya Bor Tüketimi (1997,Bin ton)

 

Kuzey

Amerika

Güney

Amerika

Batı

Avrupa

Doğu

Avrupa

Asya/

Pasifik

Afrika/

Orta

Doğu

TOPLAM

Yalıtım cam elyafı

168

16

97

8

13

*

302

Tekstil cam elyafı

67

39

7

16

31

1

161

Borosilikat cam

51

32

55

16

25

 

179

Seramik

13

37

69

12

30

1

162

Tarım

17

14

14

2

11

*

58

Deterjan

21

5

242

8

4

*

280

Diğer

84

37

208

18

30

*

377

TOPLAM

421

177

692

78

141

2

1,511

( Bu sayfadaki bilgiler DPT kaynağındandır ve yayını serbesttir http://ekutup.dpt.gov.tr/)



 HABERLER
 DOSYALAR
 ENERJİ TASARRUFU
 ENERJİ FİRMALARI
 ENERJİ VERİMLİLİĞİ
 ÇEVRE
 VİDEO BLOG
 YENİLENEBİLİR ENERJİ
 ENERJİ İLANLARI

E-posta Aboneliği :


Haberlerimiz
e- postanıza gelsin

 
 
 
Toplam Ziyaretçi