DİJİTAL
ELEKTRİK SAYAÇLARI |
Sitemizin bu bölümünde elektrik
sayaçlarıyla ilgili bilgileri sizlerle paylaşmak istedik.
Bilindiği gibi evlerde kullandığımız elektrik enerjisi miktarı
elektrik sayaçları tarafından kaydedilmekte, bunun sonrasında
sayaç bilgilerine bakarak elektrik şirketleri kullandığımız
elektriğin kaç lira olduğunu belirlemekteler.
Yakın zamana kadar elektrik
sayaçları analog bir sistem üzerinden çalışmaktaydı. Kısaca
özetlemek gerekirse; eve gelen elektrik kabloları öncelikle
elektrik sayacına geliyor, biz bir elektrikli bir alet açtığımızda
elektrik sayacı içerisinden akım geçiyor, dolayısıyla bu
akım şiddetiyle doğru orantılı olarak bir manyetik alan oluşturuyor,
nihayetinde bu manyetik alan sayacın bağlı olduğu çarkın
dönmesini sağlıyordu. Tıpkı su sayaçlarında olduğu gibi çark
nekadar dönerse o kadar fazla elektrik enerjisi harcamış
oluyorduk. Her nekadar geçmiş zaman cümleleri kursak da elektrik
abonelirinin büyük çoğunluğu hala bu tür anolog sayaçları
kullanmaktalar. Fakat sayısal yani dijital sayaç kullanımının
gün geçtikçe yaygınlık kazandığını söylemek mümkündür.
Teknolojik gelişmelerin etkisiyle
elektrik sayaçları da zamanla farklılaşma gösterdi. Aslında
bu farklılaşma bir zorunluluktan kaynaklandı diyebiliriz.
Genelikle iş saatleri ve akşam saatlerinde çok fazla elektrik
enerjisi talebi olmaktadır. Bu da bazen hatların yetersiz
kalmasına sebeb olmaktadır. Elektrik enerjisi yapısı itibariyle
yüksek oranlarda depo etmeye uygun değildir. Bu nedenle örneğin
gece saatlerinde tüketmediğimiz elektriği sabaha aktarmak
gibi bir imkan bulunmamaktadır. Elektrik üreticileri kullanımın fazla olduğu saatlerde daha pahalı; kullanımın az olduğu saatlerde ise daha ucuz elektrik vererek elektrik kullanımını geniş bir zaman dilimine yaymayı planladılar.Böylece şebekedeki aşırı yüklenmelerin önüne geçmek mümkün olabilecekti. İşte bu sebeblerden dolayı
akıllı sayaç olarak da anılan dijital(sayısal) elektrik sayaçları
kullanımı devlet tarafından desteklenmeye başlamıştır.
Akıllı sayaçlar, elektrik abonelerine şebekenin yoğun olmadığı saatlerde daha ucuz bir tarife uygulayarak şebeke yüklenmelerini azaltmaya yöneliktir.
Peki
nedir bu akıllı sayaç!
Akıllı sayaçların diğer
sayaçlara göre iki farkı bulunmaktadır.
Birincisi saat ekranı isminden de anlaşılabileceği
gibi elektroniktir. Sayfamızdaki resimlerden
bunu inceleyebirsiniz. İkincisi ise bu
sayaçların asıl önemli olan kısımıdır.
Bu sayaçlar günün farklı saatlerinde ne
kadar elektrik enerjisi kullandığınızın
raporunu tutmaktadır.
Analog saatlerde tüketilen elektrik
bir zaman ayrımını tabi tutulmaksızın toplam bir değer
olarak faturada belirtilmektedir. Ama eğer kullandığımız
akıllı bir sayaçsa faturamızda sabah akşam ve gece saatleri
olmak üzere tüketimimiz üç aşamaya ayrılmış olarak
görülür.
Hangi saatlerin hangi dilime girdiği aşağıdaki
gibidir:
(06:00 - 17:00) arası
gündüz, normal tarife;analog sayaçların aynı fiyatta
elektrik
(17:00 - 22:00) arası
puant, pahalı tarife (alalog sayaçların 1.5 katı);
(22:00 - 06:00) arası
gece, ucuz tarife;analog sayaçların yarısı fiyatında
enerji.
Yani gündüz normal tarife,
akşan pahalı tarife(%50), gece ise ucuz tarife(%50) olarak belirlenmiştir.
Burada dikkat edilmesi gereken özellikle fazla enerji harcayan elektrikli
cihazların 22:00 dan sonra kullanılması gerektiğidir. Eğer buna dikkat
edilmezse akıllı sayaçlar diğer sayaçlara göre daha fazla fatura ödememize
sebep olabilir. Bunun nedeni kullanım eğilimleri dikkate alındığında
en fazla enerji tüketimini pahalı tarife yani 17:00 - 22:00 saatleri
arasında yaptığımız gerçeğidir. Bu da ödediğimiz faturanın beklentilerimiz
doğrultusunda olmayacağını göstermektedir. Gerçekten de akıllı sayaç
kullanıp bu özelliklerine dikkat etmeyen bazı kullanıcıların dijital
sayaçlardan şikayetci olduklarına sahit olmaktayız. Bunun
yanında bu sayaçlardan fazlasıyla memmun olan kullanıcılar da bulunmaktadır.
Aşağıdaki fatura durumu daha iyi anlamanıza yardım edebilir.

Görüldüğü
gibi gece tüketilen 83kw elektrik 5.09 YTl
iken gündüz tüketilen 97kw elektriğin bize
maliyeti 10.43 YTl olmaktadır.
Yürürlükteki Elektrik Tarifeleri
Yönetmeliği’ne göre elektrik aboneliğinin mevcut olduğu meskenlerde
sayaç değişikliği zorunlu bulunmamaktadır. Sadece abonenin isteğine
bağlı olarak değiştirilebilir.
08 Aralık.2000 tarih 24254 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektrik
İç Tesisat Yönetmeliği ile 08 Aralık 2001 tarihinden sonra iskanı
alınmış meskenlerde ilk kez enerji alacak olanlarda sayaçların puant
tarifeli (çok tarifeli) elektronik sayaç olması zorunluluğu bulunmaktadır.
Fakat bu zorunluluğun kaldırılacağı söylenmektedir.
Sayaçlar dışarıdan yetkisiz müdahale
olursa bunu anlardar ve hafızalarına kaydederler.
Sayaçlar saatlerin geri veya ileri
alındığı zamanlarda kendilerini otomatik olarak
ayarlarlar. Tekrardan saat ayarı gerektirmez. |